Styl zakopiański, zwany także stylem góralskim, jest niezwykle charakterystycznym i rozpoznawalnym stylem architektonicznym, który narodził się w Zakopanem na przełomie XIX i XX wieku. Jego głównymi cechami są nawiązania do tradycyjnej architektury góralskiej oraz wykorzystanie motywów ludowych w dekoracji.
Korzenie stylu zakopiańskiego
Styl zakopiański ma swoje korzenie w inspiracjach związanych z kulturą i sztuką góralską, którą poznawali artyści i architekci odwiedzający Zakopane w tamtych latach. Jednym z prekursorów tego stylu był Stanisław Witkiewicz, który propagował ideę powrotu do prostoty i tradycji w sztuce.
Rozwój stylu zakopiańskiego nabrał tempa w latach 20. i 30. XX wieku, kiedy to architekci zaczęli wznosić budynki w stylu góralskim na terenie Zakopanego oraz w pobliskich miejscowościach turystycznych. W tym okresie powstały takie ikony stylu jak willa Oksza czy Karczma na Rogatkach.
Charakterystyczne cechy stylu zakopiańskiego
Cechy charakterystyczne stylu zakopiańskiego to przede wszystkim zróżnicowany dach – stromy i pokryty gontem, często występujące werandy, okna ozdobione rzeźbionymi obramowaniami oraz drewniane elementy dekoracyjne na elewacjach budynków. Styl ten cechuje również bogata kolorystyka fasad, gdzie dominują pastelowe barwy oraz ozdoby inspirowane motywami ludowymi.
W elementach dekoracyjnych stylu zakopiańskiego często można znaleźć rzeźbione motywy roślinne, zwierzęce oraz geometryczne. Ozdoby te są często umieszczone na frontonach budynków, balustradach czy również wewnątrz pomieszczeń. Duże znaczenie ma również wykorzystanie drewna i kamienia w detalu architektonicznym, co nadaje budowlom unikalny charakter.
Co dokładnie obejmuje architektura w stylu zakopiańskim
Architektura w stylu zakopiańskim obejmuje zarówno domy mieszkalne, pensjonaty, hotele jak i obiekty użyteczności publicznej. Charakterystyczne dla tego stylu są domy o konstrukcji drewnianej, z gontowym dachem oraz bogatą dekoracją rzeźbioną. Jedną z najbardziej znanych budowli w stylu zakopiańskim jest Willa Oksza, zbudowana przez Stanisława Witkiewicza, która do dziś jest symbolem tego stylu.
Obecnie styl zakopiański jest nadal popularny i ceniony zarówno w Polsce, jak i za granicą. Budynki w tym stylu są chętnie wykorzystywane jako obiekty mieszkalne, pensjonaty czy hotele, a także jako atrakcje turystyczne. Styl góralski jest również inspiracją dla wielu projektantów wnętrz, którzy cenią sobie jego niepowtarzalny charakter i tradycyjny wyraz.
